Rozwój bankowości elektronicznej sprawił, że tradycyjne płatności gotówkowe tracą z roku na rok na popularności. Polacy doceniają możliwość płacenia bezgotówkowego. Według badania instytutu IBRIS już 20% Polaków nie nosi przy sobie gotówki, a elektroniczne metody płatności wykorzystuje na zasadzie wyłączności aż 26% osób powyżej 26. roku życia. Szczególnie popularne są płatności zbliżeniowe. W dobie koronawirusa sprzyja im zwiększenie limitu oraz brak konieczności autoryzacji tego typu transakcji do kwoty 100 złotych. Według najnowszego raportu NBP o rynku kart płatniczych za I kw. 2020 r. już ponad 9 na 10 płatności kartami w Polsce odbywa się zbliżeniowo. Udział liczby takich płatności w całości transakcji kartowych wyniósł w okresie styczeń-marzec 2020 r. dokładnie 91,1 proc.
Tradycyjna gotówka w odwrocie
Jeszcze w 2005 roku płatności gotówkowe w Polsce stanowiły 98% ogółu płatności. 13 lat później ta wartość spadła do zaledwie 57%. Dodatkowo zgodnie z danymi NBP, same płatności przy użyciu kart płatniczych, stanowiły 62,4% ogółu płatności bezgotówkowych. Na drugim miejscu w tego typu płatnościach znalazły się polecenia przelewu (37,2% ogółu płatności bezgotówkowych). Na podstawie tychże danych statystycznych widać zatem, że banknoty i monety są w Polsce w odwrocie, a płatności bezgotówkowe tylko zyskują na popularności.
Społeczeństwo bezgotówkowe, czyli jak Polacy pokochali płatności zbliżeniowe
W transakcjach bezgotówkowych bardzo często wykorzystuje się płatności zbliżeniowe. Choć w pierwszych miesiącach i latach istniały liczne obawy na temat korzystania z tego typu płatności bezgotówkowych, Polacy bardzo szybko przyzwyczaili się do nich i korzystają z nich z dużą częstotliwością, bez względu na wiek i posiadane wykształcenie. W samym tylko 2017 roku z takich płatności korzystało bowiem regularnie 23% Polaków. Już wtedy było to 3-krotnie więcej niż średnia europejska.
BLIK, NFC, przelew, czyli formy płatności bezgotówkowej
Istnieje kilka form płatności bezgotówkowych. Pierwszą jest tradycyjny przelew internetowy, w którym do autoryzacji wykorzystuje się coraz częściej nowoczesne technologie, a więc np. tokeny lub aplikacje na smartfony. W ostatnich latach dużą popularność zdobył jednak BLIK. To system płatności mobilnych oparty o tzw. jednorazowe kody krótkoterminowe generowane w zainstalowanej na smartfonie lub tablecie aplikacji mobilnej. Są one złożone z sześciu cyfr, a ich ważność to ok. 1,5 minuty. Zapewnia to bezpieczną transakcję, jedynie bowiem w ciągu tych 90 sekund możliwe jest zaakceptowanie płatności. Oprócz płatności BLIK może być także wykorzystany do wypłat gotówki z bankomatów.
W internecie coraz częściej używany jest natomiast tzw. pay-by-link. Wybór tej formy płatności powoduje przeniesienie klienta sklepu internetowego na stronę banku, z którego korzysta. Wystarczy wówczas tylko zatwierdzić przelew, by środki zostały przetransferowane na konto adresata. Atutem takiego rozwiązania jest to, że nie ma tutaj ryzyka popełnienia błędów w wielu polach przelewu (jak np. tytuł płatności, nazwa adresata, czy też numer konta). Obecnie za pomocą pay-by-linków wykonywane jest ok. 80-90% przelewów internetowych.
Bardzo szybko popularność zdobywają także płatności zbliżeniowe z wykorzystaniem telefonu. Są one możliwe przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii NFC oraz HCE. Jeśli nasz smartfon lub iPhone posiadają NFC (Near Field Communication – technologia umożliwiająca bezprzewodową komunikację między urządzeniami zbliżonymi do siebie na niewielką odległość) , możliwe jest skorzystanie z niej za pomocą smartfona, ale można też dokonać płatności zegarkiem. Do płatności bezgotówkowych można też wykorzystać portfele elektroniczne. Z technicznego punktu widzenia to konto założone w zewnętrznym przedsiębiorstwie zajmującym się najczęściej płatnościami online, umożliwiające przeprowadzanie transakcji bezgotówkowych w czasie rzeczywistym. Metod płatności gotówkowych jest zatem bardzo dużo i każdy może znaleźć wśród nich i rozwiązanie dogodne dla siebie.
Polska Bezgotówkowa – program dostosowany do zmieniającej się rzeczywistości
Do płatności dokonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej można wykorzystać darmowy terminal płatniczy dostępny w ramach programu Polska Bezgotówkowa.
Z programu mogą skorzystać przedsiębiorcy mali lub średni, którzy posiadają nie więcej niż 3 placówki, jeśli w ciągu roku nie przyjmowali wpłat bezgotówkowych. W jego ramach możliwe jest otrzymanie do 3 terminali, na co najmniej rok, bez konieczności ponoszenia opłat. Jednym z banków, które uczestniczą w programie, jest PKO Bank Polski (https://www.pkobp.pl/firmy/konta/rachunki/terminal/). Oferta PKO Banku Polskiego wyróżnia się tym, że terminal otrzymuje się bezpłatnie na cały okres użytkowania (a więc nie tylko na 12 miesięcy). Korzystne jest również 0 proc. prowizji przez rok na transakcje kartami (VISA, MasterCard, Diners Club, UPI, JCB) oraz BLIKIEM.